De IOM werd 73 jaar geleden in 1951 opgericht en is de belangrijkste intergouvernementele organisatie op het gebied van migratie. Met 175 lidstaten en aanwezigheid in meer dan 100 landen, zet de IOM zich in voor het principe dat humane en ordelijke migratie ten goede komt aan migranten en de samenleving.
De organisatie werkt samen met haar partners in de internationale gemeenschap om de operationele uitdagingen van migratie aan te gaan, het begrip omtrent migratievraagstukken te bevorderen, sociale en economische ontwikkeling door middel van migratie aan te moedigen en het welzijn en de mensenrechten van alle migranten te handhaven.
IOM in Nederland
Sinds 1991 heeft IOM een kantoor in Nederland. Onze projecten liggen op het gebied van vrijwillige terugkeer en herintegratie, de overkomst van vluchtelingen die in aanmerking komen voor hervestiging, gezinshereniging, het bevorderen van integratie en arbeidsmarktparticipatie en tijdelijke uitzendingen van hoger diaspora experts naar hun land van herkomst.
Vrijwillige terugkeer en herintegratie
We ondersteunen migranten die vrijwillig willen terugkeren naar hun land van herkomst met hun duurzame herintegratie. De ondersteuning bestaat uit voorlichting en counselling, het verzorgen van reisdocumenten en de reis en het stimuleren van herintegratie in het land van herkomst.
We zijn voorstander van het bieden van herintegratieondersteuning; voor een geslaagde herintegratie is respect voor de menselijke waardigheid een belangrijke voorwaarde. Via ons wereldwijde netwerk bieden we individuele herintegratieondersteuning in natura, zoals hulp bij het opzetten van inkomstengenererende activiteiten of het financieren van een opleiding. Specifieke begeleiding is er voor migranten met gezondheidsproblemen, slachtoffers van mensenhandel, alleenstaande minderjarige vreemdelingen, (eenouder)gezinnen met minderjarige kinderen en ongedocumenteerde migranten.
Overkomst naar Nederland
IOM ondersteunt verschillende groepen mensen bij hun overkomst naar Nederland. Zo regelt IOM bijvoorbeeld de hervestiging naar Nederland van vluchtelingen die hiervoor in aanmerking komen. Dit doen we in samenwerking met onze kantoren in de landen van vertrek en met partnerorganisaties. We ondersteunen ook andere ontheemde mensen op aanvraag van de overheid, indien nodig. Daarnaast assisteren we familieleden die in aanmerking komen om met hun gezin te herenigen in Nederland. We nemen bijvoorbeeld DNA-materiaal af als onderdeel van de gezinsherenigingsprocedure van de Nederlandse overheid, zodat daarmee familiebanden vastgesteld kunnen worden. Daarnaast regelen we in sommige gevallen de reis en zijn we een contactpunt voor de familieleden en sponsors in Nederland.
Arbeidsmigratie
IOM werkt mee aan aan het ontwikkelen en uitvoeren van arbeidsmigratiebeleid met ter ondersteuning van landen van herkomst, landen van bestemming en voor migranten zelf. We doen dit door operationele ondersteuning, professionalisering en (beleids)advies te bieden aan overheden, werkgevers, en andere belanghebbenden. Het doel is om een een effectief en duurzaam systeem te creëren waarbij men goed samenwerkt en rekening houdt met de rechten en kwetsbaarheden van migranten. We spelen hierbij in op de arbeidstekorten en noden binnen de samenleving. In dit verband voeren we het project STEMTALENT4NL uit. In samenwerking met het Ministerie van Justitie en Veiligheid en de Europese Commissie, geeft IOM technische ondersteuning aan het Ministerie. Deze ondersteuning zet in op het ontwikkelen, verbeteren en uitvoeren van beleid dat helpt bij het aantrekken en behouden van STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics)-talent voor de Nederlandse arbeidsmarkt. We analyseren hoe het beleid er nu uitziet en doen aanbevelingen over het zoekjaar na afstuderen.
Sociale Inclusie
IOM richt zich tot slot ook op de inclusie van migranten en sociale cohesie in Nederland. Onze projecten zorgen er bijvoorbeeld voor dat nieuwkomers hun weg in Nederland weten te vinden. Daarnaast helpen we verschillende partners (zoals overheden, werkgevers e.a.) om de positieve bijdragen van migranten te erkennen en verwelkomen. In alle fases van ons werk zorgen we dat de stemmen van migranten worden gehoord. We zetten daarvoor adviesraden op van Migrantenambassadeurs met verschillende achtergronden of we werken samen met sleutelpersonen. Gezamenlijk ontwikkelen en monitoren we de projecten en zetten we inclusieve campagnes op.
In deze context voert IOM het LEARN-project uit in samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken (SZW) en de Europese Commissie. Met LEARN hopen we dat statushouders makkelijker toetreden tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Daarvoor hebben we een “Lerend Netwerk” opgezet, bestaande uit werkgevers, leerkrachten, gemeenten en statushouders. Zij buigen zich over leerwerkprogramma’s voor statushouders. Daarnaast ontwikkelen we beleidsaanbevelingen en een praktische handreiking voor uitvoerders van zulke programma’s.
Het Moving the Middle project bevordert een genuanceerder gesprek over migranten en migratie in Nederland. Een groot deel van de Nederlandse bevolking heeft een ambivalente mening over migratie en behoefte aan betere informatie. Voor deze groep onderzoeken en ontwikkelen we informatiecampagnes. Ook aan dit project is een Adviesraad voor Migrantenambassadeurs (MAAB) verbonden om de stem van migranten centraal te zetten.
Ten slotte houdt het SAMEN project zich bezig met het ondersteunen van migranten die seksueel en gendergerelateerd geweld (SGGG) hebben meegemaakt. Samen met Dokters van de Wereld en sleutelpersonen gebeleidt het SAMEN-project overlevers van SGGG naar passende zorg. Ook zetten we met dit project in op culturele sensitiviteit in de dienstverlening, kennisuitwisseling en samenwerking tussen verschillende partijen om SGGG te bestrijden. Dit project is actief in zes Nederlandse steden: Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht. Het project wordt gefinancierd door de Europese Commissie, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en de Gemeente Rotterdam.
